Samenvatting van de studie over Gezinstransities (Studiedienst Vlaamse Regering) door Kristel De Leenheer

Deel 10: Grootouders in woelige tijden

Nieuwe gezinssamenstellingen, verblijfsregelingen en contacten tussen grootouders en kleinkinderen na een echtscheiding.

Studies over de impact van echtscheidingen op grootouders, zijn schaars. Grootouders zijn nochtans belangrijk in het leven van hun kleinkinderen. Zo kunnen ze voor hun kleinkinderen als hechtingspersonen fungeren en zijn daardoor belangrijke emotionele steunfiguren. Ook plezier maken staat centraal in de omgang tussen kinderen en hun grootouders. Een derde factor is het overdragen van kennis, waarden, verhalen en familietradities aan hun kleinkinderen.

Grootouders vinden in hun kleinkinderen een bron van trots, vreugde en affectie, maar ook soms zorgen en verdriet. Het kan hen een gevoel van voldoening schenken doordat hun familie zich voortzet. En het grootouderschap kan ook gezien worden als een tweede kans voor hen om in hun kleinkinderen tijd en ervaring te compenseren waar ze als ouder tekortschoten.

Echtscheiding

In echtscheidingssituaties bieden veel grootouders hun kinderen en kleinkinderen advies, tijdelijk onderdak, praktische hulp, emotionele en/of financiële steun. Voor de kleinkinderen treden ze soms op als subsituut-ouders.

Samenvatting van de studie over Gezinstransities (Studiedienst Vlaamse Regering) door Kristel De Leenheer

Deel 9: Veranderingen in de burgerlijke staat doorheen de levensloop

Het theoretische model over opvoeding is de laatste jaren sterk veranderd. Van een kostwinnersmodel waar de moeder gezien werd als de zorgende, opvoedende ouder en de vader als de kostwinner, is men geëvolueerd naar een gelijkwaardig ouderschapsmodel. Beide ouders worden als evenwaardig beschouwd en beiden staan in voor de opvoeding van de kinderen. Toch is het niet helemaal gelijkwaardig. Vaders geven immers minder steun en minder opvolging dan moeders.

Sinds 18 juli 2006 vindt men het gelijkwaardig ouderschapsmodel ook terug in de wetgeving, bij ouderschap na echtscheiding. Ouders worden ook na een echtscheiding geacht om in te staan voor de opvoeding van hun kind(eren).

Samenvatting van de studie over Gezinstransities (Studiedienst Vlaamse Regering) door Kristel De Leenheer

Deel 8: Echtscheiding en schoolresultaten

Uit het onderzoek blijkt dat kinderen van gescheiden ouders gemiddeld lagere schoolresultaten hebben dan kinderen van niet-gescheiden ouders. Ze zijn minder

betrokken bij de scholen en behalen minder vaak een diploma hoger onderwijs. Het aantal gezinstransities heeft een negatieve invloed op een kind. Vooral als het op kortere tijd meerdere veranderingen in de gezinstoestand meemaakt, heeft dit meer negatieve gevolgen dan transities over een langere periode.

Soorten transities

In het onderzoek werden 3 types gezinstransities vergeleken:

- van een intact gezin naar een eenoudergezin

- van een eenoudergezin naar een stiefgezin

- van een stiefgezin naar een eenoudergezin

Samenvatting van de studie over Gezinstransities (Studiedienst Vlaamse Regering) door Kristel De Leenheer

Deel 7: Alleenstaande ouders en medicatie

Bijna 24% van de 0 tot 17- jarige kinderen hadden in 2004 al te maken gehad met een echtscheiding of samenwoonontbinding van de ouders. Na de scheiding woont doorgaans

slechts 1 op 10 bij de vader tegenover meer dan de helft van de kinderen die dan bij de moeder woont. Alleenstaande ouders zijn een risicogroep voor wat betreft hun mentale gezondheid. Vooral alleenstaande moeders hebben vaak klachten van angst en depressiviteit. Deze klachten zijn vooral door hun moeilijkere financiële situatie alsook een gebrek aan sociale steun.

Gespecialiseerde hulp

Mensen met psychische klachten gaan in de eerste plaats naar hun huisarts. Deze is vaak niet geneigd om hen door te verwijzen en behandelt de klachten dan vooral met medicatie.