Toen bij het begin van de coronacrisis de mogelijkheden van kerken om samen te komen sterk beperkt werden, schakelden heel wat gemeenten over op een vorm van online-dienst. Wie over de mogelijkheden beschikte, zond de wekelijkse kerkdienst in de vorm van een livestream uit. Op die manier kon het kerkelijk leven enigszins voortgezet worden. Die manier van ‘samenkomen’ wordt nog altijd toegepast, maar op veel plaatsen lijkt er een tendens van lagere betrokkenheid te zijn. Thom Rainer, medewerker van The Christian Post zocht naar verklaringen. Zijn vaststellingen hebben betrekking op de Verenigde Staten, maar zijn wellicht ook hier herkenbaar.

Veel kerken hebben aan het begin van het COVID-tijdperk hun eerste stappen gezet in de digitale wereld en waren toen aangenaam verrast. Vaak waren er meer mensen aanwezig in de ‘dienst’ als die online was dan wanneer er een ‘fysieke ontmoeting’ plaatsvond. Sommigen vroegen zich af of het digitale samenkomen niet de toekomst van de kerk was. Dat enthousiasme is intussen weer bekoeld, vanaf het moment dat de ‘kijkcijfers’ drastisch daalden. Wat is er misgegaan?

Morele geschilpunten zorgen voor spanning in de Unie

Verschillende Oosteuropese landen – of toch op z’n minst een aantal politieke partijen – voelen zich steeds minder thuis in de Europese Unie. Het is geen geheim dat Polen grote vraagtekens zet bij de invloed van de EU, maar ook het Hongarije van Viktor Orban voelt zich er niet thuis. Het conflict draait rond de waarden die de EU nastreeft, en die voor een aantal landen veel te links of te liberaal zijn. Nochtans zijn er heel wat Europarlementsleden van rechtse en conservatieve origine. De Europese Volkspartij (EVP), met een sterk christendemocratische inslag, staat al een tijd op gespannen voet met een van haar leden, de Hongaarse partij Fidesz.  Vorige maand kwam het tot een breuk. Evangelical Focus sprak met de algemeen secretaris van de Hongaarse Evangelische Alliantie over de politieke situatie in zijn land, en over de houding van de evangelische christenen.

In de Europese Unie gaat veel geld om, en worden veel subsidies verdeeld. Sommige landen betalen meer aan de unie dan ze terugkrijgen, andere landen doen eerder hun voordeel met het Europese geld. Vorig jaar waren er heel wat discussies toen de EU besloot om toelagen te koppelen aan het respect voor mensenrechten en democratie in de lidstaten. Waar de verdeling van het beschikbare geld vroeger vooral een technische kwestie was, kwam de nadruk steeds meer te liggen op de houding van de lidstaten ten opzichte van ethische kwesties.

Begin 2018 overleed de wereldberoemde evangelist Billy Graham. Tegelijkertijd werd er bij Luis Palau, de bekendste evangelist van de Spaanssprekende wereld een ernstige vorm van kanker vastgesteld. Op 11 maart 2021 overleed ook Palau, op de leeftijd van 86 jaar. Het verhaal van Graham was in de Westerse wereld algemeen bekend, dat van zijn Spaanstalige tegenhanger veel minder.

Luis Palau begon zijn ‘carrière’ als tienerpredikant in de straten van Buenos Aires, Argentinië. Uiteindelijk zou hij meer dan 65 jaar actief zijn. Al snel werd hij stagiair bij Graham en mocht hij de bekende prediker af en toe vertalen. Palau vergezelde Graham ook tijdens Eurofest, de grote campagne die in 1975 in Brussel doorging. Als dank voor zijn assistentie hielp de Billy Graham Evangelistic Organisation hem bij de oprichting van zijn eigen organisatie, Luis Palau Ministries.

In 2020 werd op 2444 mensen euthanasie toegepast. Dat cijfer ligt 8 procent lager dan het jaar voordien – dat overigens een piek in het aantal gevallen liet zien. Het is de eerste keer sinds levensbeëindiging in België wettelijk werd toegelaten dat er een afname is. Er worden verschillende mogelijke oorzaken genoemd, zoals de lockdown, maar ook het ophefmakend euthanasieproces. Ook het verplichte palliatieve proces in sommige ziekenhuis, waar vorig jaar veel om te doen was, kan een rol gespeeld hebben.

Wim Distelmans, LEIF-arts en voorzitter van de ‘euthanasiecommissie’ ziet een verband tussen de lockdown die maart 2020 werd ingevoerd (en in november gedeeltelijk herhaald) en het verminderd aantal aanvragen. Vooral niet-terminale patiënten zouden hun euthanasie hebben uitgesteld, zodat ze konden wachten op het moment dat ze hun familie opnieuw mochten ontvangen. Een vraag om uitstel door patiënten die wel terminaal zijn, zorgt voor meer natuurlijke overlijdens. Immers, de meeste euthanasieverzoeken (ruim 80 procent) komt van mensen waarvan het levenseinde op korte termijn te verwachten valt – voor hen was de wet oorspronkelijk in de eerste plaats bedoeld. De meeste aanvragen (2 op 3) kwamen ook van 70-plussers.

Belgische katholieke kerk reageert geschokt

Vanaf het ontstaan van het christendom heeft de kerk de homoseksuele praktijk veroordeeld. Op grond van de tekst van de Bijbel werden seksuele relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht als onaanvaardbaar beschouwd en waar het christendom de overhand kreeg, werd dit standpunt ook door de maatschappij overgenomen. Intussen is de samenleving sterk veranderd, en komen homoseksuele relaties ook binnen de kerk steeds vaker voor. In die zin is het zeker niet vreemd dat de Congregatie voor de Geloofsleer de vraag kreeg voorgelegd of de kerk haar zegen kon uitspreken over verbintenissen tussen mensen van hetzelfde geslacht. Dat het antwoord negatief was, hoeft eigenlijk geen verbazing te wekken, maar veel katholieken – onder wie ook de Antwerpse bisschop Johan Bonny – toonden zich geschokt. Om nog maar te zwijgen van veel niet-kerkelijken.

Vrouwenbeweging spreekt van historische mijlpaal

Na een marathondebat van 12 uur heeft de Argentijnse Senaat een wet goedgekeurd die abortus legaliseert tot 14 weken in de zwangerschap. Voor- en tegenstanders volgden de besprekingen op grote schermen voor het Senaatsgebouw in Buenos Aires. Tot nu toe was zwangerschapsafbreking alleen toegelaten na een verkrachting of als de gezondheid van de moeder in gevaar was. Dat een land met een sterke invloed van de Rooms-Katholieke kerk een dergelijke wet goedkeurt is opvallend.

Twee jaar geleden stemde de senaat nog nipt tegen het wetsvoorstel, ditmaal stemde 38 senatoren voor en 28 tegen, terwijl een senator zich onthield. Enkele uren voor de stemming tweette Paus Fransiscus, zelf een Argentijn, nog dat ‘de Zoon  van God geboren werd als een verschoppeling om te tonen dat iedere verschoppeling een kind van God is. Hij kwam in de wereld zoals ieder kind in de wereld komt, zwak en kwetsbaar, zodat wij kunnen leren om onze zwakheden te accepteren met tedere liefde’.

Het aantreden van een nieuwe president gaat altijd gepaard met de afkondiging van nieuwe regels. Na de recente machtsoverdracht in de Verenigde Staten was dat niet anders. Joe Biden verstrengde een aantal coronamaatregelen om mensenlevens te redden. Hij schafte ook een wet af die het aantal abortussen moest beperken. Zo schreef de nieuwe president een memorandum waardoor een aantal organisaties opnieuw subsidies zullen ontvangen om zwangerschappen vroegtijdig af te breken.

Tijdens het presidentschap van Donald Trump hadden de Verenigde Staten  de ‘Mexican City Policy’ onderschreven die voorkomt dat internationale organisaties die de mogelijkheid van abortus voorzien of promoten, fondsen ontvangen van de Amerikaanse overheid. Sinds Ronald Reagan het idee lanceerde in de jaren ‘80 van de vorige eeuw, hebben Republikeinse regeringen de regel toegepast en werd die onder Democratisch bewind terug afgeschaft. In die zin volgt

De generaties volgen zich steeds sneller op en elke leeftijdsgroep heeft zijn eigen specifieke kenmerken. Dat heeft ook zijn weerslag op de evangelisatiemethoden. Algemeen wordt aangenomen dat er voor verschillende generaties aparte benaderingswijzen nodig zijn. Steve Sang-Cheol Moon is een Koreaanse zendingsspecialist die oprichter en directeur is van het Instituut voor Interculturele Studies. Hij doceert ook aan verschillende universiteiten en opleidingsinstituten over de hele wereld. Voor ‘Lausanne’ schreef hij een artikel over het bereiken van de zogenaamde ‘Generatie Z’. Een uitgebreide samenvatting.

Je kunt de wereldbevolking op verschillende manieren indelen. Bijvoorbeeld op grond van geografische, etnische of socioculturele grenzen. De traditionele benadering van wereldzending baseert zich voornamelijk daar op. Je kunt ook uitgaan van de verschillende generaties, en dan heb je heel andere uitgangspunten. Het goed begrijpen van de verschillende generaties is essentieel in een snel veranderende wereld.

In Pakistan bestaan uitgebreide ‘godslasteringswetten’ die de belediging van een godsdienst streng bestraffen. Hoewel deze wetten in principe op alle godsdiensten van toepassing zijn, wordt de wet doorgaans alleen toegepast in geval van belediging van de islam. De mogelijke straffen lopen uiteen van boetes tot de doodstraf. Bij het Hooggerechtshof van Peshawar werd onlangs een verzoekschrift ingediend om alleen de doodstraf te behouden en alle andere sancties af te schaffen. Op die manier zou de Pakistaanse wet beter afgestemd zijn op de sharia, de islamitische wetten. Als het verzoek wordt aanvaard, zou dat de situatie van de christenen in het land aanzienlijk verslechteren.

Metamorfose 04/2021

Christenen worden verondersteld niet te oordelen. Heeft Jezus Christus zelf niet gezegd: “Oordeel niet, opdat u niet geoordeeld wordt”? Pastorale hulpverleners worden vaak geconfronteerd met situaties waarin ze geneigd zijn om een afkeuring uit te spreken, maar och alles zullen doen om neutraal te blijven. De mensen die ze begeleiden kunnen zeggen: “Wie denk je wel dat je bent, dat je mij durft te veroordelen”?.  Zeker als ze aangesproken worden op zonden waarvoor ze geen berouw hebben. Maar de Bijbel geeft een bredere kijk op ‘oordelen’ en Joseph Propri van de Christian Counseling & Educational Foundation schreef er een artikel over.

Christenvervolging is een ernstig onrecht dat in onze samenleving sterk onderbelicht wordt. Het feit dat de Westerse samenleving een verregaande godsdienstvrijheid kent, doet vergeten dat dit recht in veel andere delen van de wereld geen evidentie is. Naar schatting meer dan 200 miljoen christenen hebben met een of andere vorm van verdrukking te maken. Om meer aandacht te schenken aan hun lot, werd hun situatie gekozen als thema voor het eerste nummer van i-Opener, het volledig vernieuwde EAV-Nieuws.

De vervolging die miljoenen christenen ondergaan, kent vele vormen. De definitie die ‘Open Doors’ hanteert, luidt: ‘Christenvervolging is vijandschap die wordt ervaren als gevolg van iemands identificatie met Jezus’. Het meest in het oog springen natuurlijk zaken als foltering en moord. Daarnaast komt arrestatie en gevangenschap vaak voor. Maar het kan ook gaan om beperkingen op kerken en op het bezit van bijbels. Vaak worden christenen gedwongen hun geloof af te zweren, worden elementaire rechten ontzegd, wat tot uiting komt in een studie- of arbeidsverbod.

De storm rond de overdracht van het presidentschap in Amerika is al weer grotendeels gaan liggen, maar de gevolgen van gebeurtenissen die er aan vooraf gingen, zijn nog altijd goed zichtbaar. In de aanloop naar de verkiezingen was het duidelijk dat een grote groep evangelische christenen de zittende president, Donald Trump, voluit steunden. Ook waren velen van hen overtuigd van het feit dat de verkiezingen ‘gestolen’ waren en Joe Biden niet echt gewonnen had. Toen begin januari het Amerikaanse Parlementsgebouw bestormd werd, leken daar ook veel conservatieve christenen bij betrokken. Zo werd het alleszins in de Verenigde Staten en daarbuiten grotendeels voorgesteld. Politiek commentator, en redacteur van The Dispatch, David French sloot zich bij die visie aan en spreekt van een christelijke opstand. Toch zijn er veel evangelische stemmen die de gebeurtenissen in Washington scherp veroordelen.