Een aspect van godsdienstvrijheid dat nogal eens over het hoofd wordt gezien, is de vrijheid om van geloof te veranderen (of geen enkele godsdienst meer aan te hangen). In de Westerse wereld is het een vanzelfsprekendheid dat iedereen het recht heeft om te geloven wat hij of zij wil. In andere werelddelen lijkt dat minder evident. Dikwijls wordt in het bijzonder de vinger gewezen naar de moslimwereld, waar het veranderen van geloof dikwijls verboden is. Toch moeten we het niet te ver van huis zoeken. Het European Centre for Law and Justice (EVLJ) wilde weten hoe de stand van zaken in Europa is en deed een onderzoek naar de situatie in Frankrijk. Een duidelijke conclusie is dat niet iedereen in het land kan genieten van godsdienstvrijheid.

In Frankrijk laten jaarlijks ongeveer 300 mensen van moslim-origine zich dopen in de Rooms-Katholieke kerk. Aan Proetstants-evangelische zijde bestaan geen exacte statistieken, maar over het algemeen wordt aangenomen dat ieder jaar in totaal zo’n 1000 moslims tot het christendom overgaan.

Euthanasie wordt in de Canadese wetgeving ‘medische hulp om te sterven’ genoemd. Tot vijf jaar geleden was vroegtijdige levensbeëindiging verboden, maar in 2016 werd euthanasie gelegaliseerd in heel het land. Twee jaar eerder had de provincie Quebec al de medische bijstand bij zelfmoord toegelaten. In maart van dit jaar werden de mogelijkheden tot levensbeëindiging uitgebreid. Zo komen gehandicapten die niet terminaal ziek zijn nu ook in aanmerking.

De wetswijziging voert drie belangrijke veranderingen door wat betreft de toegang tot euthanasie. In de eerste plaats is het criterium van ‘redelijkerwijs te verwachten dood’ niet langer vereist. De regel is nu dat er sprake moet zijn van een ernstige en ongeneeslijke ziekte en dat de patiënt een lijden ondergaat dat als ondraaglijk wordt ervaren. Dat heeft als consequentie dat in feite iedereen die lichamelijk gehandicapt is of een chronische ziekte heeft, in aanmerking komt voor euthanasie.

IFES helpt kloof tussen werk en geloof te overbruggen

Jonge christelijke professionals hebben vaak een groot verlangen om Bijbelse waarden te integreren in hun job. Tegelijk ervaren ze de kloof tussen de cultuur en hun overtuiging en vrezen ze voor hun carrière. De uitdagingen waar de jongeren voor staan, worden vaak niet goed begrepen in christelijke kringen. Cross-Current, een trainingsprogramma van de internationale studentenvereniging IFES (bij ons vooral bekend als Ichtus), wil hulp aanbieden. Directeur Tim Vickers stelt vast: we hebben gezien dat veel van deze professionals ‘weekendchristenen’ zijn geworden: op hun werk zijn ze onherkenbaar en Jezus kan daar gemakkelijk uit hun leven geduwd worden.

Jonge christelijke professionals geven de voorkeur aan relaties met medewerkers en aan dienstbaarheid aan de gemeenschap, meer dan aan consumptie, eigen carrière en ontplooiing. Helaas heeft die houding, die vaak tegen de heersende cultuur ingaat, niet zelden marginalisering, pestgedrag en werkloosheid tot gevolg.

… of toont de noodzaak van goede regels

Nu de coronacijfers in ons land weer de goede kant uitgaan en het enthousiast aangekondigde ‘Rijk der vrijheid’ dichterbij komt, gaat er meer en meer aandacht naar de ‘tijd van onvrijheid’. Toen we met COVID-19 werden geconfronteerd in maart 2020, namen de politici een hele reeks maatregelen om ze pandemie onder controle te krijgen. Daarbij raakte de overheid aan een hele reeks grondrechten. Van de ene op de andere dag verloor de bevolking een aantal vrijheden die tot dan toen onbetwist leken. Het recht om zich vrij te verplaatsen werd drastisch beknot, de mogelijkheid om anderen te ontmoeten verdween vrijwel volledig, en ook aan zaken als de vrijheid van godsdienst en eredienst werd gesleuteld. Kritische stemmen werden direct onderdrukt en het algemeen belang rechtvaardigde de maatregelen. Momenteel wordt steeds uitdrukkelijker onderzocht of dit steeds terecht was. Een Brusselse rechtbank stelde de regering in het ongelijk met de uitspraak dat er in feite geen wettelijke basis was voor een hele reeks beslissingen. Met man en macht werd er aan een ‘pandemiewet’ gewerkt.

Ter gelegenheid van de Internationale Dag tegen Homofobie en Transfobie hebben de vertegenwoordigers van de erkende levensbeschouwingen in Vlaanderen, samen met een aantal politici uit het Vlaamse Parlement, een charter ondertekend om te ageren tegen geweld dat homoseksuelen en transgenders viseert. De ondertekening paste in het kader van de interlevensbeschouwelijke dialoog en vloeit ook voort uit charter dat de diverse levensbeschouwingen in 2017 ondertekenden. De ondertekening houdt een veroordeling in van alle vormen van intimidatie geweld en discriminatie op basis van seksuele oriëntatie en genderidentiteit.

Volgens het charter krijgt in Vlaanderen één op twee ‘LGBTQI+’ers (de afkorting staat voor lesbian, gay, bisexual, transgender, queer, intersex and others) te maken met intimidatie en bijna één op vijf met fysiek geweld. Omdat ze dit onaanvaardbaar vonden, namen politici van N-VA, CV&V, Open Vld, Vooruit en Groen het initiatief om samen met vertegenwoordigers van de Vlaamse erkende erediensten en de vrijzinnig humanistische en boeddhistische levensbeschouwingen het besluit om een sterk signaal te geven. 

EAV roept op tot gebed op 23 juni

Het Europese Parlementslid Predrag Fred Matić heeft een rapport opgesteld rond de ‘seksuele en reproductieve gezondheid en rechten in de Europese Unie, in het kader van de gezondheid van vrouwen’. Het wil alle lidstaten oproepen om abortus voor elke vrouw tot een recht te maken en vrije toegang hiertoe te verzekeren. Het document ademt een sterke pro-abortushouding uit en doet ook vermoeden dat er een sterke pro-LGBTQ-agenda achter zit. Het Gebedsplatform van de Evangelische Alliantie Vlaanderen lanceert een oproep tot gebed aan de kerken.

Op woensdag 23 juni zal het debat over het rapport plaatsvinden. De dag daarop zal een stemming plaatsvinden. Het document is het resultaat van de besprekingen in de Commissie Vrouwenrechten en gendergelijkheid. Het rapport dat door een ruime meerderheid van de commissie werd goedgekeurd, presenteert zich in de eerste plaats als een pleidooi voor vrouwenrechten. De reden waarom pro-life-organisatie fel gekant zijn tegen de resolutie, is dat abortus als een fundamenteel recht van de vrouw beschreven wordt.

De rol van de kerk bij geestelijke gezondheid

De coronacrisis heeft niet alleen de fysieke kwetsbaarheid van mensen aangetoond, ook de mentale beperkingen van de mens duidelijk gemaakt. Psychiaters zien een grote toestroom van patiënten die kampen met de gevolgen van de pandemie. Dat zijn doorgaans niet de mensen die de ziekte gehad hebben, maar wel degenen die last hebben van de psychische aspecten van de crisis. Het gebrek aan contact heeft duidelijk sporen nagelaten. Maar kunnen ze alleen terecht bij de psychiatrische hulpverlening, of kunnen kerken ook een ondersteunende rol spelen. IDEAZ (het magazine van Missie Nederland)  besteedde een themanummer geestelijke gezondheid onder de titel ‘voorkom en herstel’.

“Ik zie de kerk als de ultieme plaats van hoop. En die hoop is niet alleen gericht op de ziel, maar op het hele (wel)zijn van de mens. In de kerk mogen we leren om verantwoordelijkheid te nemen voor ons leven en om gezonde keuzes te maken.

Uitspraken over transgenders als ongepast ervaren

Vrijheid van meningsuiting is een belangrijk goed, maar aan wie een wat minder populaire mening uit, geeft men dat recht liever niet. Richard Dawkins mocht dat onlangs ervaren toen de de American Humanist Association een onderscheiding die in 1996 werd uitgereikt aan de bioloog vanwege zijn bijdrage aan het humanistisch gedachtegoed. Aanleiding was een bericht dat hij op twitter had gepost. Ook vroegere uitspraken in de media werden hem kwalijk genomen.

Dawkins is een wetenschapper die zich profileert als een uitgesproken atheïst en zijn opvattingen duidelijk uiteen heeft gezet in boeken als The Selfish Gene en The God Delusion. Als wetenschapper aarzelt hij niet om controversiële stellingen de wereld in te sturen, in de eerste plaats als aanleiding voor een discussie onder zijn medewetenschappers. De afgelopen jaren heeft hij vraagtekens geplaatst bij de gender-ideologie. In een recent bericht vond hij niet kunnen dat mensen verguisd werden wanneer ze niet mee wilden gaan in het transgenderverhaal, bijvoorbeeld door te ontkennen dat een transvrouw een echte vrouw is.

Goedkope veroordelingen kunnen dure fouten zijn.

Er is wellicht geen conflict in de wereld waar zoveel mensen een mening over hebben, en waarvoor zo weinigen een oplossing weten, als de explosieve situatie in het Midden-Oosten. Dat bleek alleszins tijdens de heropleving van het geweld, afgelopen maand, in Israël. Net voor het einde van de ramadan braken er tal van onlusten uit, en werden er vanuit Gaza een hele reeks raketten afgeschoten, die dit keer zelfs Tel-Aviv bereikten. De aanvallen werden grotendeels onderschept door het Israëlische leger en tegelijk ook krachtig beantwoord. Een wapenstilstand maakte na twee weken een einde aan het geweld, maar van een oplossing was uiteraard geen sprake.

Vanuit alle hoeken van de wereld kwamen er commentaren op de vijandelijkheden. Ook in België lieten verschillende politieke partijen hun visie op het conflict horen. Binnen de regering bleken er sterk uiteenlopende meningen te zijn. Het meest uitgesproken waren de linkse partijen Vooruit en Groen.

Bescherming nodig tegen stress? Een middel om beter te slapen? Een beter immuunsysteem? Niets beter dan vriendschap. Niet zomaar een slogan van een gezondheidsgoeroe, maar een ontdekking van de wetenschap. Het effect blijkt zo groot, dat de onderzoekers stomverbaasd waren toen ze de ontdekking deden. Nochtans staat reeds in de Bijbel beschreven welke heilzame werking de aanwezigheid van vrienden kan hebben.

Sinds het uitbreken van de COVID-10-crisis hebben we kennis gemaakt met een aantal onbekende fenomenen. We gingen in lockdown, moesten voldoende afstand van iedereen houden en werden verondersteld om zo min mogelijk mensen te ontmoeten. Dat beschermde ons deels tegen besmetting, maar had een uitermate negatieve invloed op onze mentale en fysieke gezondheid. Antropoloog Robin Dunbar stelt dat vriendschap de belangrijkste factor is die ons welzijn en onze gezondheid bepaalt. In een uitgebreid rapport stelt hij dat sociale isolatie tot een eenzaamheidsgevoel leidt en eenzaamheid kan dodelijk zijn …

Gave Veste roept op tot christelijke respons

Vorig jaar brandde het overbevolkte vluchtelingenkamp Moria op het Griekse eiland Lesbos af. Europese leiders beloofden dat er zich nooit meer zo’n situatie zou mogen voortdoen. Een recent rapport van Artsen zonder grenzen (AzG) toont aan dat er eigenlijk niets veranderd is. De media besteden er nauwelijks aandacht aan, maar veel hulpverleningsorganisaties kennen de omstandigheden maar al te goed. Gave Veste roept de Vlaamse kerk op om op te staan voor het recht van de vreemdeling.

De naam ‘Moria’ zal voor veel christenen bekend klinken. In de Bijbel speelt het verhaal van Abraham die van God de opdracht krijgt om zijn zoon Izaäk te offeren zich hier af. Abraham hoefde uiteindelijk zijn zoon niet te offeren, maar – aldus Gave Veste – ‘in het kamp Moria offeren wij op dit moment onze christelijke waarden’.

Toen bij het begin van de coronacrisis de mogelijkheden van kerken om samen te komen sterk beperkt werden, schakelden heel wat gemeenten over op een vorm van online-dienst. Wie over de mogelijkheden beschikte, zond de wekelijkse kerkdienst in de vorm van een livestream uit. Op die manier kon het kerkelijk leven enigszins voortgezet worden. Die manier van ‘samenkomen’ wordt nog altijd toegepast, maar op veel plaatsen lijkt er een tendens van lagere betrokkenheid te zijn. Thom Rainer, medewerker van The Christian Post zocht naar verklaringen. Zijn vaststellingen hebben betrekking op de Verenigde Staten, maar zijn wellicht ook hier herkenbaar.

Veel kerken hebben aan het begin van het COVID-tijdperk hun eerste stappen gezet in de digitale wereld en waren toen aangenaam verrast. Vaak waren er meer mensen aanwezig in de ‘dienst’ als die online was dan wanneer er een ‘fysieke ontmoeting’ plaatsvond. Sommigen vroegen zich af of het digitale samenkomen niet de toekomst van de kerk was. Dat enthousiasme is intussen weer bekoeld, vanaf het moment dat de ‘kijkcijfers’ drastisch daalden. Wat is er misgegaan?